Vitaal in het Groen, wat is dat?
In april is de pilot Vitaal in het Groen van start gegaan. De pilot is een samenwerking van Van Altena & de Jongh bedrijfsartsen bv. en Landschap Noord-Holland Tijdens de pilot hebben we bij bedrijven wandelingen georganiseerd om ervoor te zorgen dat werknemers meer in beweging komen tijdens de werkdag. De laatste tijd komt steeds vaker naar voren in de literatuur dat vooral het langdurige zitten een negatief effect heeft op zowel de mentale als de fysieke gezondheid van de werknemer. Dat werknemers van tegenwoordig meer moeten bewegen is al langer bekend, maar in deze pilot maken we de combinatie van beweging met het heilzame effect van ‘natuur’. Natuur wordt al sinds 1982 in Japan als middel ingezet om te ontspannen en om bij te dragen aan een gezonde levensstijl. In Japan wordt de term Shinrin-Yoku, ofwel bosbaden, gegeven aan het jezelf onderdompelen in de natuur om daar volledig te ontspannen. Door wandelingen aan te bieden in het nabijgelegen groen zorgt het project Vitaal in het Groen ervoor dat werknemers de deur uit gaan om te bewegen en tot rust komen door zich te focussen op het aanwezige groen.
Wie deden er mee aan Vitaal in het Groen?
Aan de pilot hebben drie bedrijven meegedaan, namelijk Pearson in Amsterdam, Gemeente Hollands Kroon in Anna Paulowna en Van Altena & De Jongh bedrijfsartsen bv. in Alkmaar. Bij alle drie de bedrijven werd in totaal zes keer gewandeld over een tijdsbestek van zes of meer weken. De wandelingen werden in het nabijgelegen groen georganiseerd. Per bedrijf is de mate waarin er nabijgelegen groen beschikbaar is heel verschillend. Gemeente Hollands Kroon ligt in het meest noordelijke stuk van Noord-Holland waar weinig stedelijke bebouwing is, waardoor je op het moment dat je de deur uit stapt vrijwel meteen het groen in stapt. Pearson daarentegen ligt op een bedrijventerrein bij Amsterdam Sloterdijk, het groen dat daar het meest dichtbij is zijn de Volkstuintjes van het Westerpark. Ook bij Van Altena & De Jongh bedrijfsartsen is het groen verder te zoeken, maar wie op zoek gaat vindt ook wat!
We wilden ten eerste achterhalen wat werknemers motiveert en weerhoudt om tijdens werkdagen te bewegen. Hiervoor hebben we een klein programma opgezet om intern uit te zetten bij de bedrijven. Vervolgens hebben we ook gemeten wat het effect van de wandelingen op de vitaliteit, mate van ervaren werkstress en de stemming van de werknemers was. En als laatste wilden we werknemers bewust maken van wat het toevoegen van een klein vleugje groen tijdens werktijd voor positief effect kan hebben op het werkplezier.
Wat hebben we gedaan?
Alle drie de bedrijven hebben onder begeleiding van een natuurcoach gewandeld. Dit waren de natuurcoaches Esther Boer (Natuurcoach voor stress en burn-out) en Marian van Vliet (Menschwerk). Tijdens de wandelingen van de natuurcoach werden werknemers uitgedaagd om over hun privé en werksituatie te reflecteren. Daarnaast boden de wandelingen een moment van rust aan, doordat de natuurcoach mindfulness oefeningen gaf tijdens de wandelingen. Bij Pearson en Hollands Kroon waren er voldoende aanmeldingen om een tweede groep te vullen. Deze groep kreeg fysieke beweegoefeningen om even uit de zittende houding te komen, denk hierbij aan het losdraaien van de schouders of op een been staan om de balans de stimuleren. Alle werknemers gebruikten een stappenteller om de gezette stappen bij te houden en vulden deze vervolgens in een voor elkaar openbaar document in. Zo ontstond er een zekere mate van sociale controle; ‘Wow Marie haalt elke dag minstens 10.000 stappen, terwijl ik niet verder dan 7.000 kom. Vanavond toch maar even een avondwandeling maken!’.
Door middel van interviews met zowel de werkgevers als de werknemers hebben we de attitudes achterhaald omtrent het wandelen onder werktijd. Vervolgens hebben we zowel deelnemers die mee wandelen als deelnemers die niet mee wandelden verzocht om een aantal vragenlijsten in te vullen. Deze vragenlijsten werden voor de wandelperiode en na de wandelperiode ingevuld door de werknemers om zo de effecten van de wandelingen op de vitaliteit, mate van ervaren stress en stemming te meten.
Wat hebben we geleerd?
Uit de interviews bleek dat werknemers over het algemeen positief zijn over wandelen in het groen tijdens werktijd. Ze zien in dat wandelen op verschillende manieren een positief effect kan hebben op zowel hun mentale als fysieke gesteldheid. Daarnaast zien ze ook in dat de wandelingen de concentratie op het werk kan beïnvloeden en de sociale contacten op werk kan bekrachtigen: ‘Tijdens het wandelen spreek je je collega eens op een andere manier en ben je er even op uit. Je bent niet op kantoor en kan je hoofd leeg maken.’. Sommige werknemers hadden een minder positieve attitude over wandelen tijdens werktijd, deze werknemers hadden het gevoel dat een wandeling ze uit de workflow haalt en vinden het daardoor achteraf moeilijker om na de wandeling weer aan het werk te gaan.
De wandelingen hebben niet alleen op de werknemers zelf invloed, maar hebben ook invloed op de attitude over de werkgever. Zo gaven werknemers aan dat ze een werkgever die haar werknemers stimuleert om te gaan wandelen in het groen op een positieve manier beoordelen. Gezondheid wordt vaak als de eigen verantwoordelijkheid van de werknemer gezien. Dat betekent echter niet dat het niet wordt gewaardeerd wanneer een bedrijf haar werknemers stimuleert om een wandeling in het groen te maken. Zo werd door een werknemer gezegd: ‘Als je je werknemers vraagt om van 9 tot 5 uur op kantoor te zijn, kan je deze tijd ook gebruiken om ze te stimuleren om te bewegen. Maak ze bewust over gezond voedsel en voldoende beweging. In dit geval is naar mijn mening het bedrijf verantwoordelijk, aangezien zij vragen dat de werknemer aanwezig is. Uiteindelijk is het wel altijd de verantwoordelijkheid van de werknemer hoe je je lichaam gebruikt.’
Werknemers hebben wel het gevoel dat als ze het willen, dat ze dan kunnen wandelen tijdens de pauze. Alleen geven verschillende werknemers toch aan dat ze zich schuldig voelen als ze tijdens werktijd met iets anders dan werk bezig zijn. Ze hebben iemand van buitenaf nodig hebben die het initiatief neemt om te gaan bewegen. Als er dan op regelmatige basis en op dezelfde tijd een vaste groep gaat wandelen, dan gaan werknemers sneller gaan wandelen. ‘Ik vind het lekker om even naar buiten te gaan, zodat het werk wordt onderbroken.’, zegt een werknemer. Een andere werknemer gaf aan dat de wandelingen hem echt goed deden, de adrenaline van het werk zakte tijdens het wandelen en kwam weer rustig terug op zijn werk.
Toch zien werkgevers en werknemers vaak een hoop beren op de weg als het gaat om bewegen in het groen tijdens werktijd, hieronder een kleine opsomming:
Barrières
Bij de werkgever zijn barrières:
1. Kost tijd
2. Kost geld
Bij de werknemer zijn de barrièrs:
1. inspiratieloze omgeving
2.Werkdruk of tijd te kort
3.Schuldgevoel
En was er een effect?
Naast dat we in gesprek zijn gegaan met werknemers van de bedrijven, hebben we ook gemeten of de pilot effect had op de vitaliteit, ervaren werkstress en stemming van de werknemers. Het bleek dat op de eerste meting werknemers een gemiddelde vitaliteitsscore van 4,90 hadden, dit is een ‘gemiddelde’ score voor volwassenen. Op de tweede meting steeg dit van 4,90 naar 5,36, wat voor een stijging van vitaliteit van ‘gemiddeld’ naar ‘hoog’ staat. Daarnaast bleek dat tijdens de pilot de ervaren werkstress bij bijna alle deelnemers afnam en dat hun stemming verbeterde. Aangezien de pilot precies tijdens de periode richting de zomer(vakantie) liep kunnen we niet keiharde conclusies trekken uit deze resultaten, maar dat het welzijn van de werknemers tijdens de pilot is verbeterd is zeker!
Kortom, het blijkt dat bewegen in combinatie met groen een ideale combi is voor werknemers om even tot zichzelf te komen en zo vitaal te blijven in zowel hun privé als werkende leven. Vandaar dat we de volgende vergelijking op hebben gesteld: bewegen + groen = 1 + 1 = 3.
Wat kunnen we aanbevelen?
Werknemers stimuleren om meer te gaan bewegen kan heel simpel en laagdrempelig zijn. Zo kun je als werkgever werknemers bewust maken van de hoeveelheid die ze bewegen door ze een accurate stappenteller of fitbit te geven. Een fitbit houdt heel makkelijk bij hoeveel een werknemer beweegt en kan op deze manier als beloning werken ‘Ik heb al 10.000 stappen gezet vandaag!’ of juist aanzetten tot beweging ‘Jeetje, ik heb pas 2.000 stappen gezet vandaag, misschien toch even lopend naar de winkel gaan in plaats van met de auto’.
Daarnaast hebben we uit de pilot geleerd wat je kan doen om ervoor te zorgen dat werknemers meer gaan bewegen in het groen. De extra stapjes die nodig zijn om werknemers te stimuleren, waar ze dit niet uit zichzelf doen of uit zichzelf doorzetten, zijn de volgende:
Wat kun je doen?
De werkgever kan het volgende doen:
1. Inbedden met beleid
2. Structuur aanbiieden
3. Belonen
4. Bedrijfsdoel formuleren
Wat kan de werknemer doen:
1.Ambassadeurs aanwijzen
2.Prioriteiten stellen
3. Goed plannen
4. Persoonlijk doel formuleren
Al met al leert de pilot ons dat werknemers het prettig vinden om tijdens werkuren meer te bewegen in het groen en dat de wandelingen een positief effect hebben op de vitaliteit, ervaren werkstress en stemming van de werknemers. Zo leert het ons wat werknemers weerhoudt om te bewegen tijdens werktijd en ook hoe werkgevers hun werknemers het beste zouden kunnen stimuleren om meer in het groen te gaan bewegen. Het blijkt dat wandelen heel goed en laagdrempelig te organiseren is door bovenstaande punten te integreren. Daarnaast blijkt onze korte interventie een goed instrument dat kan worden ingezet om tot een beweegprogramma te komen. Dit is wat we hebben gedaan: we zijn ingevlogen en nu is het aan de bedrijven zelf om door te gaan. Het groene zaadje is geplant!
En gelukkig gaat Vitaal in het Groen verder. Om bewegen binnen een bedrijf verder te kunnen ondersteunen gaan we door waar we zijn gebleven en bieden we verdere dienstverlening aan. Vitaal in het Groen wordt een volledig welzijnsproduct waar werkgevers zich op kunnen abonneren om werknemers de mogelijkheid te geven om op een groene manier vitaal te blijven.
Wil je als werkgever of andere instantie meer weten over de welzijnsdienst Vitaal in het Groen? Stuur dan een mail naar iris@vitaalinhetgroen.nl en dan nemen wij contact met u op.